Phong tục đón khách của người Thái
17/09/2018 3:42:00 CH
2303: Lượt đọc

Người Thái rất sáng tạo khi thiết kế nhà sàn. Nhà sàn không chỉ là không gian sinh hoạt, nó còn là nơi diễn ra cảnh gõ sạp khi đón khách tới chơi nhà. Đây là một phong tục đẹp của người Thái Tây Bắc thể hiện lòng hiếu khách của con người nơi đây.

Người Thái Tây Bắc thể hiện lòng hiếu khách qua tục gõ sạp.

Tại lan can cầu thang dọc theo trái nhà thẳng xuống chỗ bếp sẽ có một nhóm 9-12 thiếu nữ Thái xinh đẹp, nữ giỏi văn nghệ ngồi để gõ sạp đón khách. Trong đó có một người giữ vai trò là nhóm trưởng điều khiển trống cái, những người còn lại mỗi người cầm một đôi ống tre hoặc nứa bỏ mấu hai đầu đứng thành hàng sát mép ngoài lan can.

Khi khách đã đến sân nhà, người điều khiển trống cái đánh một hồi trống đai như báo hiệu cho những người khác trong cho đến khi tiếng trống chuyển thành tùng... cắc... cắc và đảo lại thành cắc... cắc... tùng... tùng liên tiếp thì những người còn lại cầm ống tre hoặc nứa trỗ ống xuống sàn nhà sau đó lại đập hai ống vào nhau, sao cho âm thanh của ống xen kẽ vào âm thanh của trống. Tiếng trống tiếng gõ sạp kết hợp vào nhau lúc nhanh lúc chậm tạo thành thứ âm thanh như mời gọi người khách bước vào phòng trong. Tùng... cắc... cắc... rồi đảo lại cắc... cắc... tùng... Ít thì 5, 6, nhiều thì 9, 10 người, phần lớn là nam thanh nữ tú (con cháu trong nhà) giỏi văn nghệ tham gia gõ. Trong số này, một điều khiển trống dập, số còn lại mỗi người cầm một ống tre hoặc nứa ngộ đã cắt bỏ mấu, đứng thành hàng gõ phối hợp. Mỗi lần trống dập thì những người cầm ống đồng loạt trổ ống xuống sàn, rồi đập 2 ống vào nhau, xen kẽ với âm thanh của trống.

Giữa trống và ống phối hợp sao cho liên hoàn đều, đúng nhịp. Sự chuyển động của âm thanh tạo nên không khí trong nhà vừa sôi động vừa gây hưng phấn cho những người có mặt. Cuộc vui từ màn gõ sạp độc đáo này kéo dài tới 15 phút. Khi người nhà bưng cỗ ra, khách đã đông đủ quanh mâm, tiếng gõ sạp mới dừng lại.

Sau khi người khách đã ngồi quây quần bên mâm cơm, các cô gái nâng những ly rượu đậm men say của người bản xứ mời những vị khách đến từ phương xa. Sau đó các cô gái lại tập trung tại góc phòng hát đối đáp với khách. Những ánh mắt tình tứ của các thiếu nữ Thái, những điệu hát bên ly rượu say nồng làm cho bất kỳ một vị khách nào cũng cảm thấy thật khó để xa rời mảnh đất này.

Sau tiệc rượu đã tàn, những cô gái Thái tươi tắn với khăn piêu rực rỡ sắc màu, thắt lưng xanh đỏ trong tay với khách tiếp tục màn xoè quanh đống lửa. Khi khách bắt đầu ra về, các cô gái Thái không ai bảo ai cầm ly rượu lần lượt ra tận lan can uống rượu chia tay với những người khách. Du khách khi ra về lòng cảm thấy mãn nguyện với tấm lòng mến khác và chân tình của những con người nơi đây.

Nguồn YB-CTTĐT